Views: 0
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde vicdani ret hakkını tanıyan yasa tasarısı meclise geldi.
Yasal düzenlemenin gerekçesi olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) vicdani ret hakkını Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında görmesi ve Avrupa Konseyi’ne üye tüm ülkelerden bu hakkı uygulamasının beklenmesi gösterildi.
KKTC Anayasası, uluslararası sözleşmeleri yasaların üzerinde tutuyor.
Vicdani retçi Halil Karapaşaoğlu, yasa taslağını Yeni Düzen Gazetesi’nden Ayşe Gürler’e yaptığı açıklamada en büyük sıkıntının ‘kamu hizmetinin asker içerisinde’ yapılması olduğunu söyledi.
Karapaşaoğlu, vicdani retçilerin sivil alanlarda kamu hizmetini gerçekleştirmeyi savunduğunu belirtti.
Tasarı içerisinde yer alan bu maddenin değişmesi gerektiğini savunan Karapaşaoğlu, “ Vicdani retçiler, ordunun içerisinde hizmet etmeye başladığı zaman kendilerine saldırı gelebilir. Ayrımcılığa uğrayabilir ya da emeğinin sömürülmesi söz konusu olabilir” dedi.
Karapaşaoğlu, Askeri Mahkeme’de aleyhine verilen cezanın yeniden değerlendirilmesi için istinaf dosyalayacağını aktardı.
Murat Kanatlı
YKP Genel Sekreteri Murat Kanatlı ise Yeni Bakış Web TV’de yayınlanan programa katılarak Vicdani Ret konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Kanatlı, basına yansıyan Vicdani Ret (Askerlik değişiklik yasa tasarısı) ile ilgili olarak genel anlamda olumlu görüşlere sahip olduklarını belirterek, ancak Meclis alt komitesine gönderilen bu taslağın içerisinde bazı takıldıkları noktalar olduğunu söyledi. Kanatlı, özellikle hazırlanan taslakta Vicdani Ret hakkı kazanan kişilerin görevlendirmesinin GKK tarafından yapılacak olmasına itiraz edeceklerini ifade etti.
“Dileyen herkes Vicdani Ret için başvuruda bulunsun”
Kanatlı, askeri mahkeme tarafından Halil Karapaşaoğlu’na verilen cezanın uygulamaya konmamasını temenni ettiklerini vurgulayarak, böyle bir adımın iyi niyet açısından önemli olduğunu belirtti. Kanatlı, dileyen herkesin Vicdani Ret için başvuruda bulunabileceğini, ancak bu başvuruların kabul edilmesinin belli kıstaslara bağlanacağını kaydetti. Kanatlı, Vicdani Ret başvurusu reddedilenlerin daha sonra bunu mahkemeye de taşıyabileceğini kaydetti.
“Sivil otoriteye devredilmeli”
Murat Kanatlı, Vicdani Ret hakkının kabul edilmesi ile birlikte hem ülkedeki beyin göçünün azaltılacağını hem de yurt dışında yaşayan Kıbrıslı gençlerin adaya gelmelerinin artacağını ifade ederek, atılan bu adımın çok önemli bir adım olduğunu söyledi. Kanatlı, bu adımın ardından 5-6 yıl sonra daha kapsamlı bir Vicdani Ret yasasının hazırlanarak yürürlüğe girmesi gerektiğini belirterek, bu yasayla Vicdani Ret adımlarının tamamen sivil otoriteye devredilmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Vicdani ret hakkı isteyerek seferberlik çağrısına uymayan ve yargılandığı mahkemede 2 bin lira para cezasına çarptırılan Halil Karapaşaoğlu davasının ardından hükümet hızlı bir şekilde ‘vicdani ret’ yasa tasarısı hazırladı ve Meclis’e gönderdi.
Vicdani Ret Değerlendirme kurulu tarafından değerlendirilecek
İKİ SEÇENEKLERİ VAR
Yeni yasada silahlı kuvvetlerde görev yapmak istemeyenlere iki seçenek sunulması öngörülüyor: Yetenekleri, mesleki becerileri ve öğrenim durumlarına göre orduda sivil bir hizmet yapmak veya silahlı kuvvetler tarafından kamu yararına kamu kurumlarında görevlendirilmek.
Yasa tasarısını Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP), Halkın Partisi (HP), Demokrat Parti (DP) ve Toplumcu Demokrasi Partisi’nden (TDP) oluşan koalisyon hükümeti hazırladı.
AYRIMCILIK VE CAZALANDIRMA OLMADAN
Teklife göre vicdani retçiler “herhangi bir ayrımcılığa uğramadan ve cezalandırıcı nitelikte olmamak kaydıyla” görev yapacak. Bu, sivil hizmet süresinin askerlik süresiyle aynı olması anlamına geliyor. Güneyde ise cezalandırıcı nitelikte vicdani ret bulunuyor: Silahlı hizmette süre 14 ay iken, sivil hizmet süresi silahlı hizmetten 1/3 oranında daha fazla tutuluyor.
HERKES YARARLANAMAYACAK
Yasa tasarısına göre vicdani ret hakkı herkese verilmeyecek, bu haktan faydalanmak isteyenler Vicdani Ret Değerlendirme kurulu tarafından değerlendirilecek.
Başbakanlık Müsteşarı’nın başkanlığında toplanacak kurulda personel dairesi, eğitim işleriyle görevli bakanlığın temsilcisi, başsavcılığı temsilen bir savcı, silahlı kuvvetler temsilcisi, doçent veya daha kıdemli birer anayasa hukukçusu ve sosyolog da bulunacak.
