Maliye Bakanlığı verilerine göre Nisan 2017 sonu itibarıyla kamudan maaş çeken 40 bin 690 kişi için devletin kasasından 189 milyon 399 bin 556 Türk Lirası çıktı. Söz konusu miktar KKTC Merkez Bankası’nın 30 Nisan tarihli kurlarına göre dolar bazında 53 milyon 170 bin 757 (1 dolar= 3,56 TL) olarak hesaplandı.
Ancak, yaptığımız hesaplamalara göre Mayıs 2016’da devletin kasasından çıkan 171.2 milyon TL, 31 Mayıs 2016 tarihli kurlara göre 57.7 milyon dolara (1 dolar= 2,96) denk geliyordu.
Başka bir ifadeyle maaş ödemeleri için maliyenin kasasından çıkan para Türk Lirası olarak yüzde 10,60 oranında artmasına rağmen dolar olarak yüzde 7,91 oranında azaldı. Söz konusu durum, devletin TL olarak artan maaş yükünün aslında döviz olarak azaldığını ortaya koydu.
Maaş çekenler 0,47 arttı
Bakanlığın verileri, geçen yılın mayıs ayında maaş çekenlerin sayısının 40 bin 499 kişi olduğunu gösterirken, bir yıllık sürede kamu görevlisi sayısının 191 kişi arttığı (40 bin 690 kişiye çıktı) ve yüzde 0,47 oranında yükseliş gösterdiği hesaplandı.
Memurlar ve emekliler
Bakanlığın verilerinden derlenen rakamlara göre nisanda maaş çeken kişiler içinde en kalabalık grubu 15 bin 415 kişi (yüzde 37,88) ile memur kategorisindekiler oluştururken, bu gruba nisanda 106 milyon 140 bin TL (29.7 milyon dolar) ödeme yapıldı. Mayıs 2016’da 15 bin 437 memur için 95 milyon 413 bin TL (32.1 milyon dolar) çıkmıştı.
Döviz cinsinden maaşlarda saptanan gerileme memurlarda kendini daha da açık bir şekilde gösteriyor. TL olarak yüzde 11,24 oranında yükselen memur maaşları, dolar olarak yüzde 7,38 oranında düştü.
Devletten ödenenlerin ikinci sırasında ise yüzde 33,10’luk payla emekliler var. Nisanda 13 bin 470 emekli için devletin kasasından 53 milyon 970 bin TL ödeme yapılırken, bu miktar 15.1 milyon dolara denk geliyor. Geçen yılın Mayısında 13 bin 330 emekli için 47 milyon 831 bin TL’lik (16.1 milyon dolar) ödeme yapılmıştı.
İşçiler yüzde 2,13 azaldı
Devlette çalışan işçi sayısında 12 aylık sürede yüzde 2,13 oranındaki azalma dikkat çekti. Mayıs 2016’da 2 bin 960 olan işçi sayısı, Nisan 2017’de 63 kişi azalarak 2 bin 897’ye indi. Devletin kasasından ise işçiler için bu yılın Nisanında 17 milyon 484 milyon TL (4.9 milyon dolar), geçen yıl ise 17 milyar 691 milyon TL (5.9 milyon dolar) çıkmıştı.
Devlet, istihdam ettiği işçilerin sayısını azaltırken, TL bazında yüzde 0,60 oranında, dolar bazında ise yüzde 20,83 oranında daha az ödeme yaptı.
Rakamlara göre destek verilenlerin oranı geçen yıldan bu yıla yüzde 1,20 oranında, ödenen maaş miktarı ise yüzde 13,75 oranında yükseldi. Geçtiğimiz nisan ayında bu kategoriye giren 8 bin 726 kişi için ise devletin kasasından 11 milyon 703 bin TL (3.2 milyon dolar –geçen yıl 3.5 milyon dolardı-) çıktı.
Bir yıllık artış ve azalışlar
Mayıs 2016 ile Nisan 2017 arasında özellikle “diğer kadrolu memurlar”, “sözleşmeli memurlar” ve “Özelleştirme kapsamında istihdam edilen memurlar” statüsünde olanların, emekli sandığı fonundan maaş çekenlerin ve özürlüler statüsünden ödenenlerin sayısındaki artışlar dikkat çekti.
Bir yıllık sürede memur sayısı yüzde 0,14 oranında gerilerken, siyasi atamalar olarak da bilinen sözleşmeli memur sayısı yüzde 3,27 oranında, diğer kadrolu memurların sayısı da 2,70 oranında arttı.
Aynı süre içinde devletten maaş çeken emekli sayısında yüzde 1,28 oranında artış oldu. Bu artışta en büyük payı, yüzde 21,09 oranıyla emekli sandığı fonundan maaş çekenler oluştururken, emekli memur sayısı yüzde 0,45 oranında yükseldi.
Mücahit emeklilerinin yüzde 2,05 oranında, “Şehit Eşi, Malül, Malül Gaziler ve Ebeveynleri” statüsünden maaş çekenlerin ise yüzde 2,64 oranında azalması da dikkat çekici veriler arasında yer aldı.
