İnşaat Müteahhitleri Birliği, 2016 yılı inşaat sektörü raporlarını yayımladı. Verilere göre inşaat izni alımlarında artış devam ederken bu artış inşaatların tamamlanmasına yansımıyor. Alınan inşaat izinlerinin sadece yüzde 25’i tamamlandı
2 BİN 360 İNŞAAT İZNİ
Havadis’ten Bertuğ TOPAL’ın haberine göre; 2016’da altı ilçede toplam 2 bin 360 inşaat izni alındı. Bu dosyaların 3’te 2’si gibi yüksek bir oranı 809 sayısıyla Lefkoşa’da ve 735 sayısıyla Girne ilçesinden alındı. En düşük dosya sayısına sahip 3 ilçe olan İskele 126, Güzelyurt 87 ve Lefke’de ise 52 inşaat izni verildi
BÜYÜK İLÇELERDE ARTIŞ
2016 yılında, en çok inşaat izni 809 inşaat izni ile Lefkoşa’da verildi. 2016’da inşaat izni geçmiş seneye göre yüzde 20 arttı. Son 4 yıldır en çok izin verilen ilçe olan Girne bu kez Lefkoşa’nın gerisinde kaldı. Girne’de 2015’e kıyasla sayı yalnızca 20 dosyalık bir artışla 735 oldu
İSKELE, GÜZELYURT VE LEFKE’DE DURUM KÖTÜ
Lefkoşa, Girne ve Mağusa’nın aksine geriye kalan 3 ilçe olan İskele, Güzelyurt ve Lefke’de durum pek iç açıcı değil. İskele bölgesinde geçen yıla kıyasla dosya sayısında yüzde 18.7’lik düşüş oldu. Güzelyurt’ta ise 2016 yılında verilen inşaat izni sayısı sadece 87. Lefke’de bu rakam 52.
İZİN VAR TAMAMLAYAN YOK
2016’da izni verilmiş inşaatların durumuna bakıldığında yüzde 74’ünün henüz tamamlanmamış olduğu görülüyor. En çok tamamlanan inşaat Güzelyurt’ta. İskele ile Lefke’de projelerin tümü sürüyor. Lefkoşa’da tamamlanan inşaat oranı yüzde 30, Mağusa’da yüzde 35 ve Girne’de ise yalnızca yüzde 21
2016 yılında dosyalanmış inşaatların durumuna bakıldığında yüzde 74 ile büyük çoğunluğunun henüz tamamlanmamış olduğu görülüyor. En çok tamamlanan inşaat işi oranı Güzelyurt’ta olup %36 oranında. İskele ile Lefke bölgelerindeki projelerin tümü halen devam ediyor. Kalan bölgelerde de durum şu şekilde: Lefkoşa’da yüzde 70’i devam emekte olup %30’u tamamlandı, G.Mağusa’da yüzde 65 devam etmekte, yüzde 35 tamamlandı, Girne’de ise yalnızca yüzde 21’lik bir tamamlama oranı görülüyor.
2000’li yıllarda başlayan ve ülkede ciddi bir patlama yaşanan inşaat sektörü, şu sıralar yerini stabil bir duruma çekti.
2015-2016 yıllarında özellikle Lefkoşa ve Girne’de inşaat sektörü yükseliş yerine kendini korumaya geçti. 2013-2016 yıllarını kapsayan dönemde 2014 yılı haricinde her yıl kaydedilen toplam dosya sayısı az miktarda artış gösterdi. 2013’te 2092 olan bu rakam 2014’te 1828’e düşmüş, 2015 ve 2016 yıllarında ise sırasıyla 2246 ve 2360’a yükseldi.
Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği’nin çalışmasına göre 2016’da toplam 2 bin 360 inşaat izninin olduğu görülüyor. Bu dosyaların 3’te 2’si gibi yüksek bir oranı 809 sayısıyla Lefkoşa’da ve 735 sayısıyla Girne ilçelerinden çıktığı ifade edildi. En düşük dosya sayısına sahip 3 ilçe olan İskele (126), Güzelyurt (87) ve Lefke’nin (52) toplamının, üçüncü sırada olan Mağusa ilçesinin yarısından az olduğu dikkat çekiliyor.
En fazla inşaat dosyası Lefkoşa ve Girne’de
Lefkoşa, Mağusa ve Girne ilçelerinde 4 yıl sürecinde her yıl genel bir artış görülürken sadece bu üç ana ilçede ve Güzelyurt ile Lefke’de 2014 yılında bir düşüş gözlemlendi.
2013-2016 yıllarını kapsayan dönemde 2014 yılı haricinde her yıl kaydedilen toplam dosya sayısı artış göstermiş durumda. 2013’te 2092 olan bu rakam 2014’te 1828’e düşmüş, 2015 ve 2016 yıllarında ise sırasıyla 2246 ve 2360’a yükseldi.
İskele, Güzelyurt ve Lefke’de rakamlar düşük
Yıl bazında incelendiğinde, 2013-2016 arasında en düşük dosya sayısına sahip üç ilçenin değişmeyerek sırasıyla İskele, Güzelyurt ve Lefke olduğu görülüyor. En çok açılan dosya sayısında 2013 ve 2015 yıllarında başı çeken ilçe Girne olarak görülürken, 2014 ve 2016 yıllarında bu durum Lefkoşa olarak değişmiş, G.Mağusa İlçesi ise tüm yıllarda üçüncü sırada yer aldı.
G.Mağusa ise dört yılda onu takip eden dördüncü sıradaki İskele ilçesinin ortalama 2,9 katı dosya aldı.
2016’da 2 bin 360 inşaat dosyası var
Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği’nin çalışmasına göre yalnız 2016 yılına bakıldığında toplam 2 bin 360 dosyanın olduğu görülüyor. Bu dosyaların 3’te 2’si gibi yüksek bir oranın 809 sayısıyla Lefkoşa’da ve 735 sayısıyla Girne ilçelerinden çıktığı ifade edildi. En düşük dosya sayısına sahip 3 ilçe olan İskele (126), Güzelyurt (87) ve Lefke’nin (52) toplamının, üçüncü sırada olan Mağusa ilçesinin yarısından az olduğu dikkat çekiliyor.
Büyük ilçelerde artış, küçüklerde düşüş var
Bir önceki yılda çıkan dosya sayısındaki farklara bakıldığında ise Lefkoşa ilçesinde 136, Girne ilçesinde 58, G.Mağusa Belediyesi’nde 20 dosyalık bir artış olduğu görülüyor,
İskele’de 29, Güzelyurt’ta 47, Lefke’de ise 24 dosyalık bir düşüş var. Oran olarak hesaplandığında ise Lefkoşa’da %20.2, Girne’de %11.8, Mağusa’da %2.8’lik bir artış; İskele’de %18.7, Güzelyurt’ta %35, Lefke’de ise %31.6’lık bir düşüş görülüyor.
Raporda özellikle G.Mağusa ve Lefke’de artan üniversite ve öğrenci sayısı göz önüne bulundurulduğunda bu oranların sebeplerinin incelemeye değer olduğu kaydedildi.
Gönyeli, Lefkoşa’yı yetişiyor
Raporda Lefkoşa İlçesi’ndeki dosyaların 3 ayrı izin merciiden çıktığı ifade edilerek hesaplama yapılırken Gönyeli Belediyesi, Lefkoşa Belediyesi ve Lefkoşa Kaymakamlığı olarak ayrıldığını belirtti. Son 4 yılın toplamına bakıldığında inşaat dosyası sayılarında bin 268 dosya ile Lefkoşa Belediyesi birinci, 972 dosya sayısı ile Gönyeli Belediyesi ikinci ve son olarak 548 dosya sayısı ile Lefkoşa Kaymakamlığı geliyor.
Lefkoşa’da inşaat dosyaları arttı
2016 yılında, en çok onaylanan dosyanın çıktığı ve toplam dosya sayısının %34’ünü oluşturan Lefkoşa ilçesinde 2013- 2015 yıllarında 630-670 arası seyreden dosya sayısı yaklaşık 136 adet, yani yüzde 20’lik bir artış görülerek 809’a yükseldi.
Lefkoşa’ya bağlı 2 belediye ve kaymakamlık arasında son 4 yıldır en çok dosyayı Lefkoşa Belediyesi çıkarırken en az dosyayı çıkaran taraf Lefkoşa Kaymakamlığı oldu. Rapora göre 2016 yılında bir önceki yıla kıyasla Lefkoşa ilçesine bağlı üç kısımda da artışlar görüldü. Gönyeli Belediyesi’nde yüzde 15.3, Lefkoşa Belediyesi’nde yüzde 14.11 ve en radikal şekilde de Lefkoşa Kaymakamlığı’nda yüzde 41.5 artış yaşandı.
Girne’deki inşaat patlaması duruldu
Son 4 yıldır en çok dosyayı çıkaran ilçe olarak Lefkoşa ile yarış içinde olan Girne Belediyesi 2015’te birinci sıradayken 2016’daki toplam dosya sayısının yüzde 31’ini onaylayarak ikinci sırada kaldı. Girne’de yine 2015’e kıyasla yalnızca 20 dosyalık bir artış yaşandı. Bu da sadece yüzde 2.8’lik bir artış anlamına geliyor.
Raporda çıkan dosyaların son dört yılda ortalama yüzde 52 oranında kaymakamlıktan geldiği görülüyor. Girne Kaymakamlığınca 2016 yılında onaylanan toplam 398 dosyanın belediyelere göre dağılımı ise şu şekilde: Lapta Belediyesi (%29), Dikmen Belediyesi (%27), Çatalköy Belediyesi (%24), Alsancak Belediyesi (%17) ve Esentepe Belediyesi (%3).
Mağusa’da artış yüzde 11
2016 yılı toplam inşaat ruhsatlarının yüzde 24’ünü oluşturan Mağusa’da 2015 yılına kıyasla 58 dosyalık, yani yüzde 11,8’lik bir artış yaşandı.
G.Mağusa ilçesinden çıkan dosya sayıları 2013-2015 yılları arasında belediye ve kaymakamlık arasında hemen hemen eşit dağılmış olmasına karşın 2016 yılında kaymakamlıktan çıkan dosya oranında bir artış görüldüğü ve yaklaşık yüzde 56’ya yükseldiği ifade edilen raporda geçtiğimiz yılda Gazi Mağusa Kaymakamlığı’na bağlı belediyelerden çıkan dosyaların dağılımı aşağıda anlatıldığı gibidir:
Lefkoşa Kaymakamlığı’na kıyasla G.Mağusa Belediyesi’ne bağlı 9 Belediye bulunmaktadır. 2016 yılında Kaymakamlıkça onaylanan 311 adet dosyanın bu Belediyelere göre dağılımı şu şekildedir: Y. Boğaziçi Belediyesi (%34), Beyarmudu Belediyesi (%24), İnönü Belediyesi (%10), Serdarlı Belediyesi (%9), Geçitkale Belediyesi (%8), Tatlısu Belediyesi (%7), Paşaköy Belediyesi (%4), Vadili Belediyesi (%2) ve Akdoğan Belediyesi (%2). En büyük orana sahip ilk iki Belediye olan Y. Boğaziçi ve Beyarmudu Belediyesi’nden çıkan dosya sayısı, toplamın yarısından fazla olup 181 dosyaya tekabül etmektedir.
İskele 3 ilçeden uzak
Son dört yıldır altı ilçe arasında en çok dosya sayısını çıkaran dördüncü ilçe pozisyonunu koruyan İskele üçüncü sıradaki G.Mağusa’dan neredeyse 3 kat az dosya onaylıyor. Raporda İskele için ek bir bilgi de sunulmuş durumda. Rapora göre ülkede yaşanan son gelişmeler ve İskele bölgesinde kurulması hedeflenen üniversiteler ile yapılması planlanan yurtlar göz önünde bulundurularak inşaat dosyalarının 2017-2018 yıllarında ciddi oranda artması bekleniyor. İskele’de geçen yıla kıyasla dosya sayısında yüzde 18.7’lik bir düşüş oldu.
Güzelyurt’ta durum vahim
2016 yılında ülkede dosyalanan inşaat dosyalarına bakıldığında Güzelyurt’un toplam içerisindeki oranı 87 dosya ile yalnızca yüzde 4 oldu. 4 ilçeden farklı olarak Güzelyurt’a bağlı kaymakamlıklar bulunmamakta. 2016 yılında Yuvacık, Şahinler ve Serhatköy’den 1, Yayla’dan 3, Mevlevi’den 4, Bostancı ve Zümrütköy’den 5, Aydınköy’den 6, Aşağı Bostancı ve Akçay’dan 7, Kalkanlı’da bunların iki katı, 14 adet, ve Güzelyurt’tan Kalkanlı’nın 2 katının da fazlası olarak 33 adet dosya çıktı.
Lefke’de sayı sadece 52
Her yıl en az dosya sayısını çıkaran Lefke ilçesinin 2016 yılındaki dosya sayısı 52. Geçen yıla kıyasla bu ilçede de İskele ve Güzelyurt gibi bir düşüş yaşandı. Aydınköy, Bademliköy, Cengizöy, Yedidalga ve Yayla’dan sadece 1 dosya, Bağlıköy ve Yeşilyurt’tan 2, Gemikonağı’ndan 3, Denizli’den 4, Yeşilırmak’tan 7, Doğancı’dan 8, ve Lefke’den onun 2 katı oranında 16 adet inşaat izni verildi.
32 farklı inşaat tipi
2016 yılında resmi makamlarca kayıt altına alınan 2bin 360 dosya arasında 32 farkı inşaat tipi var.
İlçelerde inşaat tiplerine bakıldığında en çok yapılan 5 inşaat tipinin 1683 dosyaya dağılarak yaklaşık yüzde 71’lik bir orana sahip olduğu görülüyor.
Raporda bu inşaat işleri taksimat, Dublex Villa, Zemin Kat Konut, Apartman, ve tadilat olarak belirlendi.
Raporda şu ifadelere yer verildi: En çok yapılan inşaat tipi olan taksimatın İskele Kaymakamlığı ve Lefke Belediyesi’nde hiç yapılmamış olması dikkat çekmektedir. Benzer şekilde en çok yapılan işler arasında 5. Sırada yer alan tadilat işleri hakkında da İskele Belediyesi’nde hiç dosya açılmamıştır.
Spor kompleksleri tüm bölgeler arasında sadece Gönyeli Belediyesi’nde yapılmış olup bir tanedir. Otel dosyaları 7 adet Girne ilçesinde 3 adet de İskele ilçesinde yapılmış olup diğer şehirlerde görülmemektedir.
AVM’ler birer adet olmak üzere Lefkoşa Kaymakamlığı ve Girne Belediyesi altında dosyalanmıştır. Sağlık merkezleri de Lefkoşa ve Girne Belediyeleri tarafından izin verilmiş olup toplamda 4 adettir. G.Mağusa ilçesi hariç her ilçede toplu konut yapılmıştır. Benzin istasyonlarına ait 2 dosya da İskele Kaymakamlığınca onaylanmıştır. Her ilçede yurt onayı alınmış olup toplamda 24 adet mevcut dosya bulunmaktadır.
Lefkoşa ve Girne bölgelerinde en çok taksimat yapıldığı görülürken, G.Mağusa ve Y.İskelede Zemin Kat Konutların, Güzelyurt ve Lefke bölgelerinde ise en çok yapılan işin dublex villalar olduğu görülmektedir. Lefkoşa hariç tüm ilçelerde bu işler arasında en az yapılan tadilat olup, Lefkoşa’da zemin kat konuttur.”
İzin var tamamlayan yok
2016 yılında dosyalanmış inşaatların durumuna bakıldığında yüzde 74 ile büyük çoğunluğunun henüz tamamlanmamış olduğu görülüyor. En çok tamamlanan inşaat işi oranı Güzelyurt’ta olup %36 oranında. İskele ile Lefke bölgelerindeki projelerin tümü halen devam ediyor. Kalan bölgelerde de durum şu şekilde: Lefkoşa’da yüzde 70’i devam emekte olup %30’u tamamlandı, G.Mağusa’da yüzde 65 devam etmekte, yüzde 35 tamamlandı, Girne’de ise yalnızca yüzde 21’lik bir tamamlama oranı görülüyor.
