ABD’nin İsrail Büyükelçiliğinin Kudüs’e taşımasıyla ilgili gerilim devam ederken, uluslararası arena karara tepki gösterdi. Avrupa’da Almanya, Fransa ve İngiltere ABD’ye karşı açıklamarda bulunurken, AB, BM ve Rusya’dan da ABD’ye tepki geldi.
“ABD’YE KATILMIYORUZ”
İngiltere Başbakanı Theresa May’in, sözcülüğü üzerinden konuya ilişkin açıklama yaptı. Başbakanlık sözcüsü yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık’ın Trump’ın aldığı karara halen katılmadığını söyledi. Sözcü açıklamasında İngiltere’nin İsrail’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşımayacağını belirtti. May’in sözcüsü Gazze’de yaşanan can kayıpları nedeniyle endişeli olduklarını vurguladı ve itidal çağrısı yaptı.
ALMANYA: DERİN KAYGI DUYUYORUZ
Avrupa ülkeleri de Gazze sınırındaki protesto gösterileri sırasında yaşanan şiddeti endişeyle karşıladı. Almanya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Gazze’deki gösteriler sırasında çok sayıda kişinin yaşamını kaybetmesi ve yaralanmasından duyulan “derin kaygı” dile getirildi.
Açıklamada, “Gazze’de de barışçı gösteri düzenleme hakkı” olması gerektiği vurgulandı. Ancak bu gösterilerin “durumu gerginleştirmek, şiddeti tırmandırmak veya diğer tarafı kışkırtmak için suistimal edilmemesi” gerektiğine dikkat çekildi. Açıklamada, İsrail’in kendini savunma hakkı olduğu belirtildi ancak burada “orantılık ilkesinin” geçerli olduğuna vurgu yapıldı.
FRANSA’DAN İTİDAL ÇAĞRISI
Fransa’dan konuya da ilişkin benzer açıklamalar geldi. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian İsrail’e “karşı müdahalede ihtiyatlı ve itidalli” olma çağrısında bulundu. Şiddet kullanımına başvurulmaması gerektiğini belirten Bakan, karşılığın“orantılı” bir şekilde kullanılması gerektiğine vurgu yaparak, Filistinlilerin de barışçı gösteri düzenleme hakkı olduğunu belirtti.
RUSYA: BÖLGE BARIŞINA TEHDİT
Rusya da ABD Büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınmasını eleştirdi. Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov Moskova’da yaptığı açıklamada, büyükelçiliğin Kudüs’e taşınmasının bölge barışı için bir tehdit oluşturduğunu Rusya’nın defalarca dile getirdiğini vurguladı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da İsrail ve Filistin arasındaki sorunun çözümünde Kudüs’ün ana noktalardan biri olduğunu hatırlatarak, bu sorunun ancak diyalog ile çözülebileceğini söyledi. Lavrov, Rusya’nın bu diyaloğu desteklemeye hazır olduğunu ifade etti.
BÖLGE ÜLKELERİ TEK SES
İsrail’e komşu olan Lübnan, Ürdün ve Mısır da Gazze’de yaşanan şiddeti kınadı. Ürdün hükümet sözcüsü Muhammed el Momani, Gazze’de yaşananları “savunmasız Filistinlilere yönelik aşırı şiddet” olarak değerlendirdi ve bunu “suç” olarak nitelendirdi.
Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada da, “İsrailli işgal güçleri tarafından silahsız Filistinli sivillere” yönelik şiddet kınandı.
AB VE BM’DEN TEPKİ
ABD’ye gelen uluslararası tepkilerin arasında BM ve AB de vardı. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, bölgede çok sayıda insanın öldüğüne dair gelen habernedeniyle “son derece endişeli” olduğunu dile getirdi.
Guterres, Avusturya’nın başkenti Viyana’da yaptığı açıklamada, yaşanan olayların soruna siyasi çözüm bulunmasının şart olduğunu ortaya koyduğunu söyledi. “İki devletli çözüme yönelik B planı olmadığını” belirten Guterres, İsrail ve Filistinlilerin barış içinde bir arada yaşabilmesinin tek yolunun iki devletli çözüm olduğunu ifade etti.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ise taraflara “itidal” çağrısında bulundu. Mogherini yaptığı yazılı açıklamada, “İsrail barışçı gösteri hakkına ve güç kullanılması durumunda orantılılık ilkesine saygı göstermelidir” dedi. Mogherini, Hamas ve Gazze sınırındaki gösterilerin düzenleyenlerin de protestolarda şiddet kullanılmamasını sağlaması gerektiğini belirtti.
Mogherini, bölgede şiddetin tırmanmasının her iki halk için de “tarifi mümkün olmayan acılara” yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu.
ABD’NİN BÜYÜKELÇİLİK DAYATMASI
Aralık ayında açıklanan ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması kararının ardından, bugün ABD Büyükelçiliği Kudüs’e taşındı. Tüm dünyanın tepkisini çeken bu hamle ABD’ye kınama olarak geri dönüyor.
Büyükelçiliğin taşınması nedeniyle bugün Gazze’de düzenlenen gösterilerde, İsrail’in katil askerleri göstericilere ateş açarken çıkan olaylarda 43 Filistinli şehit olurken aralarında 15 gazetecinin de bulunduğu 1700 kişi yaralandı.
